Eva van Florestein
Donderdagavond 27 juli speelde FC Utrecht een Europa League–wedstrijd tegen Lech Poznań, het Poolse team. De wedstrijd eindigde zonder doelpunten, maar wel met veel arrestaties. Er werden onder andere 34 supporters opgepakt die fans van de Poolse voetbalclub te lijf wilden gaan. Al eerder schreven we over agressie en geweld tijdens de sport. Maar het recente voorbeeld van de Europa League-wedstrijd laat zien dat het niet enkel sporters zijn die voor onrust zorgen, maar dat hun supporters zich ook vaak gewelddadig uitten.
Voetbal vandalisme bestrijden met voetbalwetten
Waarom is de voetbalwet ingevoerd?
Op 30 september 2006 ontstaan voor en tijdens de voetbalwedstrijd tussen AS Nancy-Lorraine en Feyenoord ernstige ongeregeldheden waardoor Feyenoord wordt uitgesloten van deelname aan de Uefa-cup. Naar aanleiding van deze supportersrellen geven de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) en de Betaald Voetbalorganisaties (BVO’s) aan dat zij voorstander zijn van de invoering van een voetbalwet.
Wat houdt de voetbalwet in?
Enkel jaren later, in 2009, komen er een aantal wetswijzigingen die het voetbalvandalisme en de daarmee samenhangende ernstige overlast moeten bestrijden. De bevoegdheden van de burgemeester zijn sinds 1 juli 2015 verder uitgebreid, zo kunnen burgemeesters bijvoorbeeld hooligans een langdurig gebiedsverbod, meldplicht of groepsverbod opleggen, van maximaal 2 jaar.
Wat valt er onder voetbal vandalisme?
Definitie van voetbal vandalisme
Het Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme hanteert de volgende definitie van voetbalvandalisme: “Gedragingen van personen alleen of in groepen in relatie tot het voetbal die te maken hebben met verstoringen van de openbare orde/veiligheid en/of het plegen van strafbare feiten”. Supporters die dit soort gedrag vertonen worden ook wel voetbalhooligans genoemd. Supportersgeweld kan onderscheiden worden in spontaan geweld en gepland geweld. Spontaan geweld zijn bijvoorbeeld gebeurtenissen in relatie met een sportwedstrijd, terwijl gepland geweld al op voorhand in bepaalde mate georganiseerd is.
Problematische voetbalsupporters
Problematische supporters kunnen verdeeld worden in drie groepen. De kleinste groep is de harde kern, deze worden gezien als aanstichters en hebben (informeel) de leiding. De harde kern wordt omringd door een grotere groep die vaak verantwoordelijk zijn voor het grootste deel van de gewelddadige acties, deze groep wordt ook wel de meelopers genoemd. Daaromheen zit een groep mensen die het interessant vindt om erbij te horen, maar deze lopen meestal weg als er fysiek geweld te pas komt.
Hoe is voetbalvandalisme te voorkomen?
Handhaving rondom voetbalwedstrijden
Om voetbalvandalisme te voorkomen werken gemeenten, de politie, het Openbaar Ministerie en voetbalclubs samen. De gemeente is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid en wil daarom voetbalgeweld voorkomen, dit doen ze bijvoorbeeld door preventief vervoer te regelen voor supporters bij risicowedstrijden.
Ondanks al deze maatregelen vindt er alsnog veel geweld plaats. Uit een onderzoek naar incidenten bij het voetbal uitgevoerd door EenVandaag blijkt dat 78 procent van de scheidsrechters en grensrechters in de afgelopen twee jaar incidenten gericht tegen zichzelf hebben meegemaakt, deze ongeregeldheden worden niet alleen veroorzaakt door de spelers, maar ook door de trainers en het publiek.
Vandalisme in andere sporten
Voetbal is overigens niet de enige sport waar geweld en agressie voorkomt. In 2015 sprak de Nederlandse hockeybond KNHB zijn zorgen uit over het toenemende geweld op de hockeyvelden. Volgens de bond worden er steeds meer rode en gele kaarten uitgedeeld en ook de sfeer buiten het veld zou vaker grimmig zijn.
Heeft u ideeën of tips uit de praktijk hoe u (als BOA) de sfeer rondom sport kunt verbeteren, schroom dan niet deze met ons te delen. Laten we proberen er een geweldige en geweldloze sportzomer van te maken!